[日本エスペラント協会・研究教育部]
解答例 （学力検定試験１級問題）（２）
・【注意】 ここにあげてある解答以外にも正解となるものがあります。
なお、［注］として、学習の参考になることを示しています。
【１級／一般問題】
１．
専門文献には廃棄物という用語にいくつかの定義が存在します。例えば、「廃棄物とは、所有者に所有の意思がない、あるいは整然と除去することが社会福祉の面から必要と考えられている動産です」。廃棄物の使われ方による二用語の「再利用（リユース）」と「再流通（リサイクル）」はよく混用されます。「再流通」とは、その材料が再び「生産・消費」の循環過程に、別の形態で入っていくことを意味します。「再利用」ないし「再使用」という用語は同じ循環過程の内だけで使うことを意味します。たとえば「再利用」の例は、ガラスビンを集めて再び飲料をつめることです。「再流通」は、例えばガラスを全く別の繊維に変形させ、その繊維で断熱用のガラス製のフェルトを形成することです。
（出典：B.レオノフ、「エコロジーとエコ・ツーリズムの法的側面」）
２．
(1) Manĝobastonetoj: paro da bastonetoj, uzata por manĝi, de japanoj (kaj orient-azianoj). Per ili, oni disigas enbuŝigotan porcion da manĝaĵo, pinĉas kaj alportas ĝin al buŝo. Pinĉado kaj malpinĉado okazas per movo de fingroj.
(2) Rizbulo: Rizo servata kuirite kaj kaj formite kiel bulo, formo taŭga por konservi kaj porti en vojaĝo. Kutime oni enmetas garnaĵon, ekzemple peklaĵon aŭ parton de kuirita fiŝo por bongustigo.
３．
Firmaa estro ja bezonas havi difektojn. Kun difektoj li havas ĉarmon. Kiam vi amike rilatas kun li, kaj sentas ke vi venkas, tiam vi sentas intimecon al li. Ne validas rezonaĵo. Kaj nia firmaa estro ja havas difektojn. Ĉu oni malfavoras lin pro la difektoj? Ne, li estas malofta ulo, tiom favorata de aliaj homoj. Li estas favorata ankaŭ de siaj subuloj. Li havas multe da difektoj. Pri tio bonege komprenas niaj firmaanoj, sed ne eldiras tion.
【１級／文法問題】
１．
(1)
・tio は指示代名詞で、もともと話し手は知っているが聞き手は知らないものを指示して Tio estas mia libro./ Tio estas miaj libroj. （あれは私の本です）のように使う（単数でも複数でもよい）。
・これに対して ĝi は単数の人称代名詞であり、話し手だけでなく聞き手も ĝi が指すもの（単数）がわかっているときに Ĝi estas tre interesa.（それはおもしろいです）のように使う。
(2)
・pluvas はもともと連続して「雨が降る」状態、つまり「雨が降っています」／「雨が降っている」を表します。ですから、単に Pluvas. でよい。ただ、どうしても降っていることを強調したい場合には -ant- を使うこともできますが、その際は Estas pluvante. としてください。主語がない動詞をうけるときには副詞（-e）の形になります。
(3)
・客観的には同じことを表し、どちらでも同じととられる場合もあります。
例えば 10 estas pli malgranda ol 20. / 10 estas malpli granda ol 20.
・しかし人間の感性にうったえる要素が---の部分にあると、ニュアンスが異なることがあります。
Lia ĉambro estas pli malgranda ol ŝia ĉambro. では部屋の小ささが話題で、もともと「彼女の部屋が小さい」が前提であることが多いが、
Lia ĉambro estas malpli granda ol ŝia ĉambro. では大きさの比較であり、「彼女の部屋が小さい」というニュアンスはありません。
(4)
・用法の揺れはありますが、ふつうは単純に名詞の前に来る数詞が1以外のときは複数形にします。 1,5 metroj, 0,3 metroj, -2 metroj などと。
２．
(1) 接尾辞 -uj-
① 容器、入れ物。例：akvo – akvujo
② （民族の住む）国。例：japano – Japanujo, Japanio ともいう。
③ 木。例：rozo – rozujo, rozarbo ともいう。
(2) 前置詞elの接頭辞用法
① 「出る」ことを意味する。例：eliri
② 「完全に」を意味する。例：ellerni
(3) unu
① 数量としての「一」。例：Restas nur unu botelo.
② 人称代名詞で、特に複数の立場の人や物があるときの片方。複数形もある。
Unuj personoj konsentis, sed la aliaj ne.
３．
(1) Okazas manko de akuzativo, se la patr(in)a lingo ne konas forme apartan akuzativon. Ekzemple, “Mi trinkis suko.”. Kaj precipe okazas manko de akuzativa adverbo, se lernanto konscias pri akuzativa substantivo mem. Ekzemple, “Mi trinkis poma sukon.” (gramatika eraro)
(2) La transitiveco/netransitiveco de iuj kutimaj verboj estas mala al tiu de Esperanto, kaj pro tio oni misdiras. Ekzemple “fermi” estas transitiva, sed oni diras: “La pordo fermis” anstataŭ “La pordo fermiĝis”. (semantika eraro)
(3) Etimologie samdevena vorto tamen havas alian sencon, sed oni ne rimarkas tion kaj eldiras ion en la senco de la similsona nacilingva vorto, t.e. “falsaj amikoj”. Ekzemple “kontroli” por la angla “control” (t.e. “regi).
【１級／小論文】
［注：題目２を選んだ場合の、あくまでも一例です。]
(2) Tradukita japanlingva poezia literaturo en Esperanto
En la japana lingvo estas multaj fluoj de poezio, sed ĉi tie mi parolu pri la klasika poezio, nome “utao” (aŭ “tankao”) kaj “hajko”.
Jam multaj tiaj fiksformaj poemoj estas tradukitaj en Esperanton. Sed mi dubas pri la nuna tendenco, ke “tankao” estu tradukita en 31 silaboj, kaj “hajko” en 17 silaboj. Eĉ se tiel oni imitus la strukturon, la sona efekto de la japanlingvaj versoj kaj tiuj de esperantaj versoj ne samas. Tial, mi dezirus, ke prefere tankao aŭ hajko estu tradukitaj en certe mallongaj, sed blankaj, ne-fiksformaj poemoj.
【１級／会話問題】
〔自己紹介〕
（略）
〔話題提起〕
（略）